هتلداری در سایه قدرت
آسیب شناسی یک ساختار معیوب
پشت صحنه پرحاشیه هتلداری
صنعت هتلداری در ذهن بسیاری با واژههایی مانند رقابت، خلاقیت، نوآوری و سودآوری گره خورده است. اما واقعیت تلخی پشت این صنعت پنهان است؛ واقعیتی که ریشه در ساختاری معیوب و انحصارطلبانه دارد.
در حالیکه در اغلب کشورهای پیشرفته، دولتها صرفاً نقش حمایتی و نظارتی ایفا میکنند، برخی از ساختارهای دولتی، شبه دولتی و خصولتی نهتنها ناظر، بلکه بازیگر اصلی میدان هستند. دستکم ۷ مجموعهی عمده شامل نهادهای دولتی و شبهدولتی مانند تأمین اجتماعی، آستان قدس رضوی، برخی بانکهای دولتی و خصولتی و شرکتهای سرمایهگذاری، مالک یا بهرهبردار بیش از ۲۰۰ هتل رسمی در کشور هستند.
این یعنی دهها هزار تخت اقامتی در انحصار ساختارهایی قرار دارد که باید صرفاً سیاستگذار و یا در خدمت سیاست واحد باشند، نه رقیب بخش خصوصی. حضور گسترده این نهادها باعث شده رقابت واقعی شکل نگرفته و بسیاری از سرمایهگذاران مستقل، عطای ورود به صنعت هتلداری را به لقایش ببخشند.
این وضعیت نه تنها مانع از جذب سرمایهگذاریهای جدید در این صنعت میشود، بلکه به کاهش کیفیت خدمات و استانداردهای هتلها نیز منجر شده است. چرا که رقابت سالم و انگیزههای بازار به طور مستقیم بر روی بهبود کیفیت خدمات تأثیرگذار هستند. در حقیقت، وقتی چند نهاد با قدرتهای مالی و سیاسی خود در بازار تسلط دارند، باقی بخشهای اقتصادی دیگر فرصت رشد و بالندگی ندارند.
شعار حمایت از بخش خصوصی، زمانی معنا پیدا میکند که میدان بازی برای همه یکسان باشد. وقتی ساختاری با قدرت ذاتی خودش هتلدار است، دیگر نمیتوان از «رقابت» سخن گفت؛ بلکه باید نام آن را «انحصار» گذاشت. این انحصار، زنگ خطریست برای حال و آیندهی صنعت گردشگری. دنیای امروز نیازمند بهبود ساختارها، شفافیت بیشتر و رقابت سالم است تا از آن طریق صنعت هتلداری و گردشگری کشور بتواند به رونق و پویایی برسد.
برای اصلاح این مسیر، باید اول واقعیتها را دید، ساختارها را شفاف کرد و با شهامت، از منافع عمومی در برابر نهادهای قدرت دفاع کرد. اگر به دنبال آیندهای بهتر برای صنعت هتلداری و گردشگری هستیم، این اصلاحات ضروری هستند.
ادامه دارد ….